Akordiyon

[Dostyurdu]

Akordiyon (Akordeon ya da Akordion), bir körüğü harekete geçirmekle yaratılan hava akımının etkilediği serbest metal dillerinin titreşmesiyle ses çıkaran havalı çalgıdır.

Bir ya da iki kılavuz ile bir körükten oluşan akordiyonda, serbest metal dillerin titreşmesi, klavyenin tuşlarına basmakla sağlanır.

1829'da, Viyanalı org ve piyano yapımcısı Cyrillus Demian, tek tek klavyeli küçük bir çalgı olan akordiyon için bir ihtira beratı aldı. Kısa sürede, birçok firma bu yenin çalgının üretimine girişti. "Diatonik akordiyon" denilen ve diyezli ya da bemollü sesleri veremeyen bu çalgı, köylere kadar yayıldı. 1880'de,iki klavyeli kromatik akordiyon gerçekleştirildi. Diyezli ve bemollü sesleri de verebilen bu yeni akordiyon, kısa sürede çok tutundu. 1940'da daha da gelişti ve konser akordiyonu adını aldı. George Auric ve Jean Françaix gibi besteciler bu çalgı için birçok parça bestelediler.

Kafkas halklarının çalgısı olarakta bilinir. Özellikle Çerkes kültüründe büyük yer tutar. Çerkes düğünlerinin ve toplantılarının en ünlü çalgısıdır. Türkiye'de daha çok roman halklarının çalgısı olarak bilinse de, genel kullanan kısım Çerkeslerdir. Özellikle Sivas'ın Yavu Köyünde Çok'ca kullanılır. Bulgaristan göçmenlerinin de kullandığını varsayarsak. Çok işe yaramayan bu çalgı nesilden nesile çalınır. Türkiye'nin en iyi çalgıcısı olan TANER EREN hala yaşamını sürdürmektedir.