Estetik ameliyat olacakların dikkatine

[Dostyurdu]

Estetik amaçlı tıbbi müdahale için ameliyat masasına yatmayı göze alanların kendilerini emanet ettikleri hekimin sorumluluklarına ilişkin bilmesi gerekenler bir kitapta toplandı.

AA-Avukat Merter Özay, hazırladığı ''Estetik Amaçlı Tıbbi Müdahalelerde Hekimin Hukuki Sorumluluğu'' adlı kitapta, estetik müdahalelerde bulunan hekimlerin sorumluluklarına ilişkin mevzuatta yer alan düzenlemeler ile bu konudaki tartışmalara yer verdi.
Buna göre, estetik amaçlı tıbbi müdahalelerde tüm riskler, müdahalenin
verebileceği eza ve komplikasyonlar konusunda hastaların aydınlatılması büyük önem taşıyor.
Söz konusu hukuki düzenlemelere göre, hekimin uygulayacağı tıbbi müdahale öncesinde hastanın kabul veya ret hususunda serbest iradesiyle karar verebilmesi için kendisini aydınlatması gerekiyor. Kural olarak tıbbi müdahale, hastanın tam olarak aydınlatılmasından sonra ''aydınlatılmış rıza''nın verilmesi üzerine yapılabiliyor.
Hastanın hekim tarafından yeterince aydınlatılmamış olması, müdahalenin
hukuka aykırı olması sonucunu doğuracağı gibi aynı zamanda hukuka ve varsa sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğinden hekimin kusuru olmasa dahi tedavinin olumsuz sonuçlarından sorumlu tutulmasına neden olabiliyor. Örneğin, hastayı korkutmamak için yapılacak ameliyatın niteliğini gizlemek, hukuka aykırılık teşkil ediyor.
''RİZİKO AYDINLATMASI''
Estetik amaçlı tıbbi müdahalelerde; operasyon neticesinin, hastanın
beklentisini karşılayıp karşılayamayacağı, tüm riskler, görsel, işitsel v.s
anlamlarda öngörülen şekli, müdahalenin verebileceği eza, komplikasyonlar ve benzeri hususları anlatmak anlamında ''riziko aydınlatması'' büyük önem taşıyor.
Hekimin hastayı aydınlatma borcu, genel olarak her müdahale neticesi
rastlanması mümkün, hafif ve geçici zararları, gerçekleşme ihtimali son derece az tehlikeleri, öngörülmesi imkansız ve tıp bilimince henüz tanınmamış tehlikeleri kapsamıyor.
Hukuki düzenlemeler, hekimi tıbbi müdahalede bulunurken hastaya karşı
sadakat borcu yanında özenli hareket etmekle de yükümlü kılıyor. Estetik
müdahalelerde çoğunlukla zorunluluk unsurunun olmaması ve kimi müdahale türlerinin ağır sonuçlar doğurması sebebiyle özen borcunun daha ağır biçimde değerlendirilmesi gerekiyor. Zira, tehlike oranı arttıkça özen borcu da artıyor.
KAYDA GEÇİRME, SIR SAKLAMA BORCU
Hekimin, arasında sözleşme kurulmuş olsun olmasın her hastaya karşı kayda geçirme ve sır saklama borcu da bulunuyor. Hukuki düzenlemelere göre hekim, tıbbi müdahalede bulunduğu hastaya ilişkin bilgileri kayda geçirerek ilgili belgeleri saklamak mecburiyeti ile yükümlü tutuluyor.
Ayrıca hekim, teşhis, tedavi ve müdahale esnasında öğrendiği hastaya ait sırları gizli tutup üçüncü şahıslara açıklamamakla yükümlü bulunuyor. Türk Ceza Kanunu'nun 136 ve 137. maddesi, hekimin, hastaya ilişkin sırrı ifşa etmesi halinde cezalandırılmasını öngörüyor. Buna göre, hekim hastasının kendisi aleyhinde açmış olduğu bir davada, kendisini savunmak amacıyla sırrın ifşasına başvurabiliyor. Ancak, sırrın ifşasının, savunma amacı dahilinde kalması ve son savunma silahı olarak tercih edilmesi gerekiyor.
İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Hukuki düzenlemelere göre, hekimin estetik amaçlı tıbbi müdahale öncesinde veya esnasında, hastanın vücut yapısının amaçlanan operasyona müsait olup olmadığını tespiti ile eğer müdahalenin uygulanması mümkün değilse bu hususu ihbar yükümlülüğü bulunuyor.
Hekim, ihbar yükümlülüğünü yerine getirmesiyle beraber estetik müdahalenin amaçlanan neticeyi doğurmaması halinde ''ayıba karşı tekeffül'' hükümleri çerçevesinde sorumlu olmaktan kurtulabiliyor. Ancak müdahalenin tehlike veya risk taşıması, ortaya çıkabilecek sonucun hastaya fiziksel veya psikolojik zarar verme olasılığının mevcudiyeti halinde, hekimin hastaya tıbbi müdahaleden kaçınması
gerekiyor.
Hukuki düzenlemelere göre, hasta, hekimin tıbbi müdahale konusu ile ilgili
verdiği tavsiyelere uymakla yükümlü tutuluyor. Hekim, hastaya verdiği tavsiye ve yönelttiği uyarılara riayet edilmemesi nedeniyle ortaya çıkabilecek zararlardan sorumlu tutulamıyor.