|
Badem (prunus
amygdalus)
: Gülgillerden
bir çeşit
ağacın yemişidir.
Meyvesi
ancak çağla
halindeyken
yenir. Olgunlaştıktan
sonra, sert
kabukla
kaplı olan
içi yenir.
Hekimlikte
kullanılan
kısmı da
burasıdır.
Başlıca
2 çeşidi
vardır.
- Acıbadem
- Tatlıbadem
Faydası
: Badem,
bedeni ve
zihni yorgunluğu
giderir.
Hamilelerin
zayıf düşmemesini
sağlar.
Sütle içilirse
mideyi kuvvetlendirir.
Kabızlığı
giderir.
Nekahat
devresini
kısaltır.
Böbrek mesane
ve tenasül
yollarındaki
iltihapları
giderir.
Baş ağrısı,
karaciğer
ve böbrek
ağrılarını
hafifletir.
Bronşit,
boğaz ağrısı,
anjin, boğaz
yanması
ve akciğer
hastalıklarında
faydalıdır.
Bademyağı
kabızlığı
giderir.
Egzama ve
kaşıntıların
verdiği
rahatsızlıkları
azaltır.
Böbrek ve
mesane taşlarının
düşürülmesine
yardım eder.
Kulak ağrılarını
dindirir.
Yumurtayla
karıştırılıp
da, basur
memelerine
sürülecek
olursa,
ağrı ve
yanmaları
giderir
bakla (ful)
: Baklagillerden
hazmı kolay
ve besleyici
bir bitkidir.
Ev ilaçlarında
çiçekleri
kullanılır.
Bir çeşidi
olan acıbakla
ise, acı
ve otsu
bir bitkidir.
Faydası
: İdrar
yollarını
temizler.
Böbrek ağrılarını
dindirir.
Böbrek iltihaplarını
giderir.
Böbrek kum
ve taşlarının
düşürülmesine
yardımcı
olur. Lumbago,
romatizma,
siyatik
ve dolama
şikayetlerini
giderir
baldıran
(ağuotu)
: Maydanozgillerden
nemli yerlerde
yetişen
1-2 metre
boyunda
zehirli
bir bitkidir.
Gövdesi
kalındır.
Saplarının
alt kısmı
erguvani
renktedir.
Yeprakları
büyük, çiçekleri
yayvan ve
küçüktür.
Terkibinde
coniine
vardır.
Büyük baldıran
ve küçük
baldıran
olmak üzere
2 çeşidi
vardır.
Ev ilaçlarında
kullanılmaz.
Faydası
: Hekimlikte
ağrı giderici
ve spazm
giderici
olarak,
siyatik,
tetanoz,
epilepsi,
trilemnius
nevraljisi
ve kore
hastalığının
tedavisinde
kullanılır
baldırıkara
(fujer)
: Eğreltiotugillerden;
nemli yerlerde
yetişen
otsu bir
bitkidir.
Yaprakları
at yelesini
andırır.
Yurdumuzun
hemen hemen
her yerinde
yetişir.
Faydası
: Grip ve
soğukalgınlığında
hastayı
rahatlatır.
Balgam söktürür.
Mide ağrılarını
keser. Böbrek
kumlarının
dökülmesini
sağlar.
Derideki
şişlikleri
indirir.
Saç dökülmesini
önler. Aybaşı
kanamalarının
düzenli
olmasını
sağlar.
Diğer ilaçlara
da tat verici
olarak kullanılır
balıkotu
(hablülhilal)
: Cava'da
ve Malabar'da
yetişen
ve zehirli
meyvesiyle
balıkları
sersemleterek
yakalamaya
yarayan
zehirli
bir bitkidir.
50 santim
boyundadır.
Dalları
yeşil ve
tüylüdür.
İlaç olarak
yaprak ve
çiçekleri
kullanır.
Faydası
: Terletir,
idrar söktürür.
Vücudu rahatlatır.
Had bronşit
ve nezlede,
bütün bulaşıcı
hastalıklarda
kullanılır
ballıbaba
(laminum)
: Ballıbabagiller
familyasından
bir çeşit
bitkidir.
Benekli
ballıbaba
ve arıların
çok sevdiği
ak ballıbaba
gibi türleri
vardır.
Faydası
: Kabakulak,
mayasıl
ve kanlı
basurda
faydalıdır
bamya (hibiscus
esculentus)
: Ebegümecigiller
familyasından;
yaprakları
asma yaprağına
benzeyen,
meyvesi
beş bölmeli,
tohumları
yuvarlak
ve yeşilimtrak
gri renkte,
sebze olarak
yenen bir
bitkidir.
Amasya,
Balıkesir
bamyası
gibi çeşitleri
vardır.
Faydası
: Kabızlığı
giderir.
Mide ve
bağırsakların
düzenli
çalışmasını
sağlar
banotu (konca)
: Patlıcangiller
familyasından;
yol kenarlarında,
gölgelik
yerlerde
yetişen,
80 santimetre
kadar boyunda
uyuşturucu
ve zehirli
bir bitkidir.
Açık yeşil
renktedir.
Her tarafında
beyaz, uzun
tüyler vardır.
Çiçekleri
sarımtırak,
kırmızımsı
mor renktedir.
Meyvesinin
içinde yüzlerce
tohumu vardır.
Ev ilaçlarında
kullanılması
tavsiye
edilmez.
Faydası
: Teskin
edicidir.
Titreme
ve çarpıntıyı
giderir.
Uykuyu kaçırır.
Keyif verir.
Beyin hastalıkları,
kore hastalığı
ve nikriste
faydalıdır
basurotu
(küçükkırlangıçotu)
: Düğünçiçeğigiller
familyasından;
ilkbaharda
çalılıklar
arasında
yetişen
küçük bir
bitkidir.
Yaprakları
üç parçalıdır.
Yeşilimtıraktır.
Yumruları
yapraklarının
arasındadır.
Kökü küçüktür.
Çiçekleri
altın sarısı
rengindedir.
Sabahları
açar, akşamları
kapanırlar.
Ev ilaçlarında
kökleri
kullanılır.
Faydası
: Basur
memelerinden
doğan şikayetleri
giderirler
behmen (kavzakökü)
: Turp'a
benzer,
otsu bir
bitkidir.
20 Ocak
ile 20 Şubat
arasında
çiçek açar.
Çiçeğinin
rengine
göre kızılbehmen
ve akbehmen
adında iki
türü vardır.
Faydası
: Basur
memelerinden
doğan şikayetleri
giderir
bergamot
(citrus
bergamia)
: Sedefotugiller
familyasından
bir çeşit
narenciye
türüdür.
Meyvesinin
kabuklarından
güzel kokulu
bir esans
yapılır.
Dalları
seyrek ve
kısa dikenlidir.
Meyvesi
armut şeklinde,
sarımtırak
yeşil veya
altın sarısı
rengindedir.
8-10 dilimi
vardır.
Bergamot
meyvasından
çıkarılan
esans yeşilimtırak
veya sarımtırak
yeşil renktedir.
Acı fakat
hoş kokuludur.
Faydası
: Koku vermesi
için bazı
ilaçlara
ve çaya
karıştırılır.
Reçeli de
yapılır
besbase
(macis)
: Hindistancevizi
çekirdeğini
örten özlü
zardır.
İçeriğinde
esans ve
yağ vardır.
Faydası
: Teskin
edici iştah
açıcı ve
vücudu kuvvetlendiricidir.
Tavsiye
edilen milktarı
aşmamalıdır
Aksi halde
zehirlenme
belirtileri
görülebilir
beşparmakotu
(kazotu)
: Gülgillerden;
yol kenarında
ve çayırlarda
yetişen
40-70 santimetre
boyunda
yabani bir
bitkidir.
Yaprakları
beşparmak
şeklindedir.
Rozete benzer.
Gümüşi renktedir.
Uzun saplı
çiçekleri,
yaprakların
arasından
çıkar. Altın
sarısı rengindedir.
Yaprak ve
kökleri
Temmuz,
Ağustos
aylarında
toplanıp
kurutulur.
Faydası
: İshali
keser. Mide
rahatsızlıklarını
giderir.
Vücuda kuvvet
verir. Bademcik
ve boğaz
ağrılarını
giderir.
Diş ağrılarını
dindirir.
Diş etlerini
kuvvetlendirir.
Yüz lekelerini
giderir
ve cildi
yumuşatır
bezelye
(pisum)
: Baklagillerden
tırmanıcı
bir bitki
ve onun
tohumudur.
Faydası
: Kabızlığı
giderir.
Kan yapar.
Kan kanserine
karşı korur
biber (filfil)
: Patlıcangillerden;
taze iken
yeşil ve
çoğu acı
olan meyvesi;
sebze ve
baharat
olarak kullanılır.
Bol miktarda
C vitamini
vardır.
Acı ve tatlı,
yeşil ve
kırmızı
çeşitleri
vardır.
Faydası
: Kırmızı
biber ile
hazırlanan
ilaç, nevralji,
lumbago
ve romatizmada
faydalıdır.
Ayrıca biber,
mideyi kuvvetlendirir.
İştahı açar
ve hazmı
kolaylaştırır.
Kanamaları
önler. Cinsel
arzuları
kamçılar
biberiye
(kuşdili)
: Ballıbabagillerden;
Akdeniz
çevresinde
çok yetişen;
küçük, kalınca,
ensiz ve
kokulu yaprakları
ile çiçeklerinden
faydalanılan
bir bitkidir.
Yaprakları
iğneye benzer.
Boyu 2 metre
kadardır.
Çiçekleri
mavi veya
eflatundur.
Çiçeklerinden
renksiz
veya soluk
sarı renkte
olan biberiye
esansı çıkarılır.
İçeriğinde
kafuru,
sineol,
kamfen,
pinen, borneol
ve bornilasetat
vardır.
Faydası
: Hazımsızlığı
giderir.
Çarpıntıyı
keser. Yarımbaş
ağrılarını
giderir.
Baş dönmesini
keser. Astım,
bronşit
ve kansızlıkta
faydalıdır.
Yağlı saçların
yağını alır.
Burkulmalarda
ve deri
yaralarında
da haricen
kullanılır.
İdrar ve
adet söktürür.
Safra ifrazatını
arttırır
binbirdelikotu
(hypericum
calycinum)
: Çalılık
ve fundalıklar
arasında
yetişen
uzun ömürlü
bir otsu
bitkidir.
30-80 santimetre
boyundadır.
Gövdesi
dört köşelidir.
Yaprakları
sapsızdır.
Çiçekleri
parlak sarı
renktedir.
Mayıs ve
eylül aylarında
çiçek açar.
Faydası
: İdrar
ve balgam
söktürür.
İştah açar.
Sinirleri
yatıştırır
binbirdelikotu
(hypericum
calycinum)
: Çalılık
ve fundalıklar
arasında
yetişen
uzun ömürlü
bir otsu
bitkidir.
30-80 santimetre
boyundadır.
Gövdesi
dört köşelidir.
Yaprakları
sapsızdır.
Çiçekleri
parlak sarı
renktedir.
Mayıs ve
eylül aylarında
çiçek açar.
Faydası
: İdrar
ve balgam
söktürür.
İştah açar.
Sinirleri
yatıştırır
boruçiçeği
(çançiçeği)
: Çançiçekgillerden;
çiçekleri
boru biçiminde
olan bir
bitkidir.
Çiçekleri
turuncu
renktedir.
Faydası
: Nefes
darlığı,
bronşit
ve astımın
sebep olduğu
rahatsızlıkları
giderir
böğürtlen
(tilkiüzümü)
: Gülgillerden
bahçe çitlerinde,
yol kenarlarında
kendiliğinden
yetişen,
dikenli
bir çalıdır.
Yemişi ahududuya
benzer,
fakat ondan
küçüktür.
Önceleri
kırmızı
iken sonraları
kararır.
Yaprakları;
çiçekleri
açmadan
toplanıp,
kurutulur.
Birçok türü
vardır.
Faydası
: İdrar
söktürür.
Ayaklardaki
şişlikleri
indirir.
Yüksek tansiyonu
düşürür.
Gözlerdeki
zafiyeti
giderir.
Mesane taşlarının
düşmesine
yardımcı
olur. Ağız,
dil, diş
eti ve bademcik
iltihaplarını
giderir.
Kadınlarda
görülen
beyaz akıntıyı
keser. Haricen
kullanıldığı
takdirde
ağrıları
dindirir,
yanıkları
iyileştirir.
Kökü kaynatılıp,
suyu içilecek
olursa kandaki
şeker miktarını
düşürür
börülce
(karnıkara)
: Göbeği
koyu renkli
bir çeşit
ufak fasulyedir.
İçeriğinde
protein,
azot, nişasta
ve C vitamini
vardır.
Faydası
: İdrar
tutukluğunu
ve anüs
kaşıntısını
giderir.
Yanık tedavisinde
kullanılır
buğday (triticium
vulgare)
: Birçenekligillerdendir.
Sapları
kamışsıdır
ve içleri
boştur.
Çiçekleri
başak şeklindedir.
Yemişlerine
buğday denir.
İçeriğinde
B vitamini
ve karbonhidratlar
vardır.
Bunlar,
tanelerin
kepeğindedir.
Bu nedenle
buğday unu
ne kadar
çok kepekli,
yani esmer
olursa,
o derece
faydalı
olur.
Faydası
: Kepekli
buğday unundan
yapılan
ekmek, kurabiye
ve benzerleri
bağırsakların
düzenli
çalışmasını
sağlar.
Kabız olmayı
önler. Çimlendirilmiş
buğday tanesi
zihin yorgunluğu
ve sinir
bozukluklarını
giderir.
Damar sertliği,
mide ve
cilt hastalıkları
olanlar,
taze ekmek
ve sıcak
börek gibi
şeyler yememelidirler
burçak (lathyrus)
: Baklagillerden;
taneleri
hayvan yemi
olarak kullanılan
bir bitkidir.
Taneleri
mercimeğe
benzer.
Faydası
: Lapası;
ezik, çürük
tedavisinde;
taneleri
ise, isilik
ve mayasılda
kullanılır
|