Pamuk
(gossypium)
: Ebegümecigiller
familyasından,
lif ve yağ
elde etmek
maksadıyla
ekilen otsu
veya odunsu
bir bitkidir.
Gövdesi
dik, dallanmış
ve çok tüylüdür.
Yaprakları
uzun saplıdır.
Meyvesi
3-5 gözlü
bir kapsüldür.
Her gözün
içinde siyahımsı
renkli,
oval ve
üzeri, uzun,
sık ve beyaz
tüylerle
örtülü 5-10
tane tohum
vardır.
Birçok türü
vardır.
Yurdumuzda
koza veya
yerli türü
yetiştirilir.
Yerli pamuk
75-80 santimetre
boyunda,
yan dalları,
kısa, gövde
ve yaprak
sapları
siyah benekli
bir türdür.
Haziran-Temmuz
aylarında
sarı çiçekler
açar. Çiçekleri
çabuk solar
ve ceviz
iriliğinde
koza yapar.
Kozalar
olgunlaştıktan
sonra hasat
yapılır.
Tohumlarının
çevresinde
meydana
gelen ince,
yumuşak
teller işlenerek
hidrofil
pamuk yapılır.
Çiğit denilen
pamuk tohumlarından
pamukyağı
elde edilir.
Hekimlikte
kök kabukları
ve yaprakları
kullanılır.
Faydası
: Kabızlığı
giderir.
Ateşi düşürür.
Aybaşı yokluğunu
giderir.
Adet kanı
söktürür.
pancar (beta
vulgaris)
: Ispanakgiller
familyasından;
ince köklü,
bir veya
iki yıllık
otsu bir
bitkidir.
Yem pancarı,
sebzelik
pancar ve
şeker pancarı
gibi çeşitleri
vardır.
Kırmızı
pancarın
kökleri
toparlak
bir yumru
şeklindedir.
Sebze olarak
kullanılır.
Şeker pancarının
kökleri
toparlak
bir yumru
şeklindedir.
İçeriğinde
sakaroz
vardır.
Faydası
: Kırmızı
pancar,
Karaciğer'in
muntazam
çalışmasını
sağlar.
İdrar söktürür.
Kansızlığı
giderir.
Şeker hastalığı
ve vereme
karşı korur.
Mide ve
bağırsakları
kuvvetlendirir.
Sinirleri
yatıştırır.
Vücudu kuvvetlendirir.
papatya
(matricaria
chamomilla)
: Bileşikgiller
familyasıından;
Nisan-Eylül
aylarında
çiçek açan,
25 cm kadar
boyunda,
bir yıllık
otsu bir
bitkidir.
Yaprakları
ince parçalı
olup, sapsızdır.
Çiçeğinin
orta kısmı
sarıdır.
Kenarlarında
12-20 tane
dil biçiminde
beyaz renkli
çiçek vardır.
Çiçeklerin
içeriğinde
acı madde,
tanen ve
glikozitler
vardır.
Meyvesi
sarımtırak
esmer renkli
bir uçucu
yağ taşır.
Yaz aylarında
toplanıp,
kurutulur.
Faydası
: Ateşi
düşürür.
Ağrıları
keser. Spazm
çözer. Terletir.
Sinirleri
yatıştırır.
Bağırsak
gazlarını
giderir.
Vücuda rahatlık
verir. Boğaz
bademcik
ve diş etlerinin
iltihaplarını
giderir.
Bel ve baş
ağrılarını
geçirir.
Saçları
sarartmak
için de
kullanılır.
Papatyayağı
spazm giderir.
Ağrıları
dindirir.
Mikropları
öldürür.
Sinirleri
yatıştırır.
patates
(solanum
tuberosum)
: Patlıcangiller
familyasından;
yer altındaki
yer altındaki
yumruları
yenen otsu
bir bitkidir.
Yeşil kısımlarında,
renksiz
filizlerinde
ve yeşilimsi
yumrularında
Solanin
denilen
bir madde
vardır.
İçeriğinde
bol miktarda
nişasta,
B ve C vitaminleri
bulunur.
Faydası
: Şeker
hastalarına
faydalıdır.
Susuzluğu
giderir.
Mide ve
Onikiparmak
ülserinde
yararlıdır.
Karaciğer
şişliğini
giderir.
Safra akışını
kolaylaştırır.
Bağırsak
solucanlarının
düşürülmesine
yardımcı
olur. Damar
sertliğine
faydalıdır.
Sert bir
şey yutulduğunda
yabancı
maddenin
zarar vermeden
çıkmasını
sağlar.
El ve ayak
çatlaklarında
faydalıdır.
Skorbüt
hastalığını
önler. Kandaki
şeker seviyesini
düşürür.
Kanı temizler.
Kansere
karşı korur.
patlıcan
(badincan)
: Patlıcangiller
familyasından;
kalın saplı,
uzunca yapraklı,
iri mor
meyveli,
bir yıllık
otsu bir
bitkidir.
Birçok çeşidi
vardır.
İçeriğinde
A vitamini,
fosfor ve
bazı esanslar
vardır.
Faydası
: Kansızlığı
giderir.
Karaciğer
ve Pankreasın
muntazam
çalışmasını
sağlar.
İdrar söktürür.
Kilo vermeye
yardımcı
olur. Böbrek
yanması
ve ağrısını
keser. Sinirleri
yatıştırır.
Kalp çarpıntısını
giderir.
Cilt hastalıkları,
şeker, mide
bağırsak
ve karaciğer
hastalıkları
aşırı derecede
olanlar
patlıcan
yememelidir.
pazı (yabani
ıspanak)
: Ispanakgiller
familyasından;
kırlarda
kendiliğinden
yetişen
veya bahçelerde
yetiştirilen
otsu bir
bitkidir.
Yaprakları
iri ve çok,
kökleri
dallı ve
az etlidir.
Yapraklarında
bol miktarda
A ve C vitamini
vardır.
Faydası
: İdrar
söktürür.
İdrayollarında
hissedilen
yanmayı
giderir.
Haşlanmış
yaprakların
suyu kabızlığı
giderir.
Yaprakları
yanık, apse,
şişlikler
ve basur
memelerinden
doğan şikayetleri
giderir.
pelin (pelinotu)
: Bileşikgiller
familyasından;
boş arazilerde
kendiliğinden
yetişen,
çok acı
ve keskin
kokulu otsu
bir bitkidir.
Saksılarda
da yetiştirilir.
Birçok türü
vardır.
Faydası
: Bağırsak
solucanlarını
düşürür.
Adet söktürür.
İştah açar.
Mideyi kuvvetlendirir.
Ateşi düşürür.
Fazla miktarda
alındığı
takdirde
zehirler.
peygamberçiçeği
(mavi kantoron)
: Bileşikgiller
familyasından;
özellikle
ılık bölgelerdeki
tahıl tarlalarında
yetişen
bir bitkidir.
Çiçekleri
mavi veya
menekşe
rengindedir.
Faydası
: İştah
açar. İdrar
söktürür.
Nikris hastalığında
faydalıdır.
Böbreklerdeki
kumun dökülmesine
yardımcı
olur. Bazı
göz hastalıklarında
kullanılır.
Ağrıları
keser. Vücutta
biriken
zehirli
maddelerin
atılmasını
sağlar.
Fazla miktarda
kullanıldığı
zaman kalbe
zarar verir.
pırasa (allium
porrum)
: Zambakgiller
familyasından;
sebzelik
bir bitkidir.
Soğanı uzun
ve göbeklidir.
Yazın ürün
almak için
ilk baharda
veya güz
aylarında;
kış mevsiminde
ürün almak
için ise
yaz aylarında
ekilir.
Yurdumuzda
kamış pırasası
ve kara
pırasa denilen
çeşidi çok
yetiştirilir.
Faydası
: İdrar
söktürür.
Şurubu göğsü
yumuşatır,
öksürüğü
keser. İştahsızlığı
giderir.
Mide rahatsızlıklarına
iyi gelir.
Romatizma,
mafsal ağrıları,
damar sertliği,
böbrek hastalıkları,
üremi ve
idrar tutukluğunda
faydalıdır.
Böbreklerdeki
kum ve taşların
düşürülmesine
yardımcı
olur. Suyu
yüzdeki
sivilce
ve lekelere
faydalıdır.
Sinirleri
kuvvetlendirir.
Kabızlığı
giderir.
Basur memeleri
için faydalıdır.
Arı sokmasında
da kullanılır.
pirinç (oryza
sativa)
: Buğdaygiller
familyasından;
sıcak bölgelerde
yetiştirilen
bir bitkidir.
Her başakçığında
bir çiçek
vardır.
Tanesi burada
meydana
gelir. İçeriğinde
bol miktarda
nişasta
ve vitaminler
vardır.
Pirinç kabuğundan
tabii phytine
elde edilir.
Bu madde,
gelişmeye
yardımcı
olur. Zihin
açıklığı
sağlar.
Faydası
: Vücuda
gerekli
olan kaloriyi
sağlar.
Yüksek tansiyonu
ve fazla
üre miktarını
düşürür.
İshali keser.
Kaynatılması
ile elde
edilen su
ishal kesici
olarak kullanılır.
Unu, yaraları
kurutmak
maksadıyla
kullanılır.
portakal
(citrus
aurantium
var)
: Turunçgiller
familyasından
bir ağaçtır.
Boyu 2-10
m arasında
değişir.
Yaprakları
sert dayanıklı
ve düz kenarlıdır.
Meyvesi
C vitamini
bakımından
zengindir.
Kabuğunun
altında
sarımtırak,
bazılarında
ise kırmızı
renkte sulu
ve dilimli
bir öz bulunur.
Kabuklarından
portakal
esansı elde
edilir.
Eczacılıkta
ve gıda
sanayiinde
kullanılır.
Çiçeklerinden
de portakal
çiçeği esansı
yapılır.
Faydası
: Çiçeklerinin
kaynatılmasıyla
elde edilen
su, spazm
giderir.
Kabuklarından
yapılan
şurup ise,
mide hastalıklarında
kullanılır.
Damar sertleşmesini
ve felci
önler. Soğuk
algınlığı,
grip ve
nezlede
faydalıdır.
Yorgunluğu
ve sinir
bozukluğunu
giderir.
Cildin güzel
olmasını
sağlar.
Kansızlığı
giderir.
Hazmı kolaylaştırır.
Karaciğeri
çalıştırır
ve safra
ifrazatını
artırır.
Ateşi düşürür.
Nekahat
devresini
kısaltır.
Vücuda enerji
verir. Şeker
hastalarına
faydalıdır.
Susuzluğu
giderir.
Zayıflatıcıdır.
Mide hastalıklarından
şikayet
edenler
portakal
yememelidir
|